دیدار اردوغان و ترامپ؛ نشاندهنده استراتژی هماهنگ در غرب آسیا

دیدار رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه و دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، تحت الشعاع روابط شخصی مثبت بین این دو رهبر قرار گرفت. با این حال، فراتر از روابط دوستانه، اردوغان و ترامپ همگرایی عمیقتری در منافع خود در غرب آسیا دارند.
عمر اوزکیزیلچیک
اندیشکده زاویه: دیدگاه ترکیه مبنی بر پذیرش مسئولیت منطقهای با استراتژی ترامپ مبنی بر واگذاری مسئولیتها به متحدان محلی همخوانی دارد. این موضوع در هیچ کجا به اندازه سوریه مشهود نیست. ترامپ اخیراً تحریمها را لغو کرد تا به شرکای منطقهای اجازه دهد در بازسازی مشارکت کنند، اقدامی که ترکیه را به عنوان قدرت کلیدی که واشنگتن میخواهد با آن همکاری کند، قرار میدهد. در نتیجه، پروژههای سرمایهگذاری بزرگ ترکیه – آمریکا – قطر در سوریه در حال انجام است.
موانع باقیمانده
همکاری دفاعی نیز مطرح بود. در این جلسه، مذاکرات در مورد خرید جنگندههای اف-۳۵ توسط ترکیه پیش رفت، هرچند طبق گزارشها، ترامپ پیش از اعمال اختیارات ریاست جمهوری خود برای پیشبرد این موضوع، شروطی برای اردوغان دارد. با این حال، سرنوشت سامانههای دفاع هوایی اس-۴۰۰ ساخت روسیه در ترکیه همچنان به این موضوع بستگی دارد.
اگر این اختلاف حل نشود، سناتورهای آمریکایی همچنان تمایلی به تأیید بازگشت آنکارا به برنامه F-35 نخواهند داشت. موضع سختگیرانه ترامپ در مورد واردات گاز ترکیه از روسیه، لایه دیگری از پیچیدگی را برای ترکیه وابسته به انرژی ایجاد میکند.
هم اردوغان و هم ترامپ رهبرانی هستند که ترجیح میدهند کانالهای دیپلماتیک سنتی را به نفع توافقات شخصی نادیده بگیرند. از این نظر، سفر اردوغان نه تنها روابط ایالات متحده و ترکیه را بهبود بخشید، بلکه به پرونده سوریه نیز شتاب مثبتی بخشید.
پیروزی برای وحدت سوریه
در سوریه، اردوغان به دنبال حمایت آمریکا برای ایجاد یک سازوکار امنیتی بین اسرائیل و سوریه است که میتواند تأثیر بیثباتکننده حملات اسرائیل را کاهش دهد. آنکارا اقدامات اسرائیل را در مذاکرات خود با نیروهای دموکراتیک سوریه، تضعیف ثبات سوریه و دمشق میداند.
یگانهای مدافع خلق (YPG) که بر نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) تسلط دارند، شاخه سوری پ.ک.ک هستند – گروهی تروریستی که ترکیه آن را تهدیدی وجودی میداند. آنکارا با تکیه بر درخواست اخیر عبدالله اوجالان، رهبر زندانی پ.ک.ک، از یک توافق سیاسی که نیروهای دموکراتیک سوریه را دوباره در دولت سوریه ادغام کند، حمایت میکند.
با توجه به اظهارات اخیر سفیر ایالات متحده در ترکیه و فرستاده ویژه توماس باراک در امور سوریه، اردوغان و ترامپ بر لزوم اجرای کامل توافق ۱۰ مارس با دمشق توسط نیروهای دموکراتیک سوریه تا پایان سال ۲۰۲۵ توافق دارند. از این نظر، جلسه کاخ سفید نه تنها روابط دوجانبه را تقویت کرد، بلکه دست احمد الشرع، رئیس جمهور سوریه، را در مذاکرات با نیروهای دموکراتیک سوریه نیز بازتر کرد.
مشروعیت بینالمللی رو به رشد الشرع به دلیل حضورش در سازمان ملل متحد، لایه دیگری است که ممکن است محاسبات نیروهای دموکراتیک سوریه را به خطر بیندازد و آنها را تشویق کند تا قبل از اینکه خیلی دیر شود، توافق ماه مارس را اجرا کنند.
منبع: ترکیه تودی