گفتگو با هالوک بایراکتار بزرگترین سازنده پهپاد در جهان
در حال حاضر حدود 13 هزار جنگنده سرنشین‌دار در سراسر جهان وجود دارد از جمله سیستم‌های روسی، چینی، آمریکایی و سایر سیستم‌ها روی هم رفته. ما معتقدیم که همه این پلتفرم‌ها در نهایت به سیستم‌های بدون سرنشین تبدیل خواهند شد، اگرچه هنوز نمی‌توان این نکته را ثابت کرد. اما وقتی به این حوزه نگاه می‌کنید، به وضوح در این جهت حرکت می‌کند.
اندیشکده زاویه: هالوک بایراکتار مدیرعامل شرکت بایکار، یک شرکت فناوری خودران مستقر در ترکیه است. او دوران تصدی خود در بایکار را در سال ۲۰۰۴ به عنوان مدیر مهندسی آغاز کرد، زمانی که تلاش‌های بایکار در زمینه فناوری خودران هنوز نوپا بود و در تمام جنبه‌های رشد این کسب و کار به یک شرکت پیشرو در بخش دفاعی ترکیه از جمله مدیریت پروژه، لجستیک و توسعه کسب و کار مشارکت داشته است. نقش پیشگامانه بایکار در ظهور صنعت پهپاد ترکیه، بایراکتار را به ناظری جذاب و آگاه در مورد پویایی‌های امنیتی و اتحادی که بر ترکیه، ناتو و منطقه تأثیر می‌گذارد، تبدیل کرده است. بایراکتار اخیراً گفتگو مهمی با مجله دفاعی «شورای آتلانتیک» داشته معتقد که در ادامه بخوانید:
مجله دفاعی شورای آتلانتیک در ترکیه (دی‌جی): از اینکه وقت خود را برای گفتگو با ما اختصاص دادید، سپاسگزاریم. بیایید با تحولات مورد علاقه مشترک خوانندگان در ترکیه، ایالات متحده و اروپا شروع کنیم. پس از توافق همکاری صنعتی و فناوری با گروه دفاعی و هوافضای ایتالیایی لئوناردو، گام بعدی بایکار در بازار غرب چیست؟
بایراکتار: بایکار به بزرگترین سازنده پهپاد در جهان تبدیل شده است و اکنون سی و هشت شریک بین‌المللی دارد – از اروپا و ناتو گرفته تا کشورهای ترک، آفریقا و خاورمیانه. در میان متحدان ناتو، ما با لهستان، رومانی، کوزوو، کرواسی و البته ارتش، نیروهای انتظامی و سازمان‌های امدادرسانی ترکیه همکاری داشته‌ایم. ترکیه متحد ناتو است، بنابراین تمام محصولات و فناوری‌های ما از استانداردهای فنی و مشخصات نظامی غرب پیروی می‌کنند و کاملاً با سیستم‌های غربی سازگار هستند. بازار غرب برای ما بسیار مهم است.
در مورد لئوناردو، ما در مسیر ایجاد یک سرمایه‌گذاری مشترک (JV) هستیم. آنها یک بازیگر اصلی در اروپا هستند و زمینه‌های کاری آنها با ما بسیار سازگار است – همکاری‌ها و مکمل‌های زیادی. ما قبلاً با آنها کار می‌کردیم و محموله‌ها و سیستم‌ها را با محصولات خود ادغام می‌کردیم: این به یک پیوند یا ازدواج بسیار قوی تبدیل شده است. یک سرمایه‌گذاری مشترک فرصت/پتانسیل بزرگی برای ارائه سیستم‌های قوی و اثبات‌شده میدانی به بازار گسترده‌تر است. بایکار در سراسر جهان پهپادهایی از جمله پلتفرم‌های تاکتیکی و استراتژیک دارد. لئوناردو زیرسیستم‌های حیاتی با پتانسیل بالا برای اروپا و بازارهای وسیع‌تری که در آنها حضور دارند، از جمله آمریکای جنوبی و جاهای دیگر، تولید می‌کند، اما اروپا تمرکز اصلی ما است. در اروپا، هیچ جایگزین بالغ دیگری برای آنچه ما داریم وجود ندارد.
دی‌جی: چه چیزی رویکرد شما را به فناوری سرنشین‌دار متمایز می‌کند؟ کلید ارزش پیشنهادی شما چیست؟
بایراکتار: ما یک توسعه‌دهنده فناوری هستیم، اما نه فقط فناوری. این موضوع در مورد فناوری است، بلکه در مورد روش‌های استفاده از آن فناوری – در مورد اشتغال عملیاتی – نیز هست. رویکرد ما بر قابلیت اطمینان، ایمنی و استحکام متمرکز است. تجربه ما بازخوردهای زیادی را از حوزه‌های مختلف به همراه دارد که محصولات ما را حتی قوی‌تر می‌کند. بنابراین، ما فناوری را با تجربه دنیای واقعی ترکیب می‌کنیم. ناوگان ما اکنون بیش از 300000 ساعت پرواز در سال دارد، بنابراین موارد زیادی برای تجزیه و تحلیل وجود دارد. سیستم‌های ما بالاترین عملکرد را نسبت به هزینه در سراسر بازار ارائه می‌دهند. آنها با نوآوری مداوم، بیشترین سازگاری را دارند و به پیشرفته‌ترین فناوری مجهز شده‌اند. در بخش دفاعی، چالش‌های عظیمی در ظرفیت تولید در همه جا وجود دارد، در حالی که در بیست و پنج سال گذشته در ترکیه افزایش زیادی رخ داده است. تنها در بیست سال، ما از تقریباً هفتاد شرکت در این بخش به بیش از 3000 شرکت با هزاران محصول رسیده‌ایم. این یک اکوسیستم عالی با هم‌افزایی‌های داخلی مهم است. بایکار ظرفیت تولید انبوه سیستم‌های بدون سرنشین را ایجاد کرده است. پایگاه استانبول ما بزرگترین مرکز در نوع خود در جهان است. بنابراین، مشتریان بالقوه می‌دانند که ما می‌توانیم به سرعت تحویل دهیم. ما سالانه ۲۵۰ فروند هواپیمای بدون سرنشین جنگی Bayraktar TB2، پنجاه فروند هواپیمای بدون سرنشین Akinci (ارتفاع بالا و مداومت پروازی) تولید می‌کنیم و با حرکت از مرحله توسعه به مرحله تولید، در حال افزایش ظرفیت تولید هستیم.
دی‌جی: رویکرد مفهومی و فناوری دفاعی شما به کیزیللما چیست؟ آیا آن را به عنوان یک جنگنده نسل پنجم کان (Kaan) وینگمن (Wingman) وفادار می‌بینید یا مسیری برای جایگزینی کان در آینده؟
بایراکتار: کان یک برنامه جنگنده سرنشین‌دار ملی است که توسط دولت تأمین مالی می‌شود. کیزیللما طراحی و پروژه خود بایکار است. این هدف نهایی ما در خانواده محصولات بدون سرنشین است – جنگنده‌ای با قابلیت‌های زیرصوت و مافوق صوت. ما آن را به عنوان یک هواپیمای بالدار وفادار تصور نمی‌کنیم، اگرچه در تئوری می‌تواند به عنوان یک هواپیمای کمکی یکپارچه عمل کند، اگر کسی آن را جفت کند و با جنگنده‌های سرنشین‌دار در محیط‌های پرخطر استفاده کند. دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، اخیراً F-47 آمریکایی را به عنوان یک هواپیمای مادر که سایر جنگنده‌ها را کنترل می‌کند معرفی کرد و کنسرسیوم توسعه‌دهنده [برنامه جهانی مبارزه هوایی شامل ایتالیا، انگلستان و ژاپن] آن را به روشی مشابه تصور کرد. اما ما کیزیللما را به عنوان هواپیمایی تصور می‌کنیم که به تنهایی با یک سیستم کنترل ناوگان کار می‌کند. به عنوان یک شرکت، ما سیستم‌های سرنشین‌دار توسعه نمی‌دهیم. ما منحصراً روی پهپادها سرمایه‌گذاری می‌کنیم. تمرکز ما روی همین است. کیزیللما هواپیمایی با مانور تهاجمی، عملیات مستقل و کنترل‌هایی است که می‌تواند توسط تعداد کمی اپراتور به پرواز درآید. این اولین پرواز خود را در سال 2022 انجام داد و ما آن را یک انقلاب می‌دانیم. بایراکتار تی‌بی۳ قابلیت برخاستن و فرود از ناوهای هواپیمابر با باند کوتاه را دارد. کیزیللما نیز این ویژگی را خواهد داشت.
خلبانان جنگنده مستقر در ناوهای هواپیمابر باید هر روز پرواز کنند و سالانه تعداد مشخصی سورتی پرواز انجام دهند تا به روز بمانند. این شاید پنجاه پرواز آموزشی در روز باشد. در مقابل، پلتفرم‌های بدون سرنشین برای تأیید شدن برای ناوها به تلاش زیاد یا فرودهای روزانه زیادی نیاز ندارند. علاوه بر این، کیزیللما هوش مصنوعی را برای کمک به تفویض فرماندهی و سایر جنبه‌های عملیاتی ادغام خواهد کرد.
دی‌جی: بحث مربوط به اف-۳۵ در ایالات متحده، به ویژه دیدگاه ایلان ماسک مبنی بر اینکه هواپیماهای سرنشین‌دار بهترین مسیر پیش رو نیستند را چگونه می‌بینید؟
بایراکتار: در حال حاضر حدود 13 هزار جنگنده سرنشین‌دار در سراسر جهان وجود دارد از جمله سیستم‌های روسی، چینی، آمریکایی و سایر سیستم‌ها روی هم رفته. ما معتقدیم که همه این پلتفرم‌ها در نهایت به سیستم‌های بدون سرنشین تبدیل خواهند شد، اگرچه هنوز نمی‌توان این نکته را ثابت کرد. اما وقتی به این حوزه نگاه می‌کنید، به وضوح در این جهت حرکت می‌کند. برای روشن شدن موضوع، ممکن است آنها یکی یکی جایگزین نشوند. ممکن است بیشتر شبیه سه تا پنج پلتفرم بدون سرنشین باشد تا جایگزین هر جنگنده سرنشین‌دار شود. سیستم‌های بدون سرنشین در همه جا وجود خواهند داشت و فضای هوایی شلوغی خواهد بود – نه فقط جنگنده‌های بدون سرنشین، بلکه پهپادهای کوچکتر با دید اول شخص و مهمات سرگردان. آنها در همه جا وجود خواهند داشت و هر کشوری به توانایی ساخت و استفاده از این چیزها نیاز خواهد داشت. برای اینکه ملت‌ها در این قرن از خود دفاع کنند، این یک توانایی ضروری است – دقیقاً مانند توانایی تولید گلوله.
دی‌جی: ترکیه در آنچه «دیپلماسی پهپادی» نامیده می‌شود، یا تکمیل ابتکارات سیاست منطقه‌ای با فروش تجهیزات دفاعی، چابکی زیادی از خود نشان داده است. ماهیت مشارکت دولتی/خصوصی در دیپلماسی پهپادی ترکیه چیست؟
بایراکتار: در مجموع، بازیگران اصلی در اکوسیستم دفاعی ترکیه هنوز شرکت‌های نهادی دولتی هستند. بخش خصوصی کوچکتر اما پویا و رو به رشد است. البته، من فکر می‌کنم پویایی بخش خصوصی ارجحیت دارد. SAHA گروه صنعتی است که نماینده شرکت‌های کوچکتر و متوسطی است که بخش عمده‌ای از بخش خصوصی ما را تشکیل می‌دهند و من در حال حاضر به عنوان رئیس آن خدمت می‌کنم.
با این حال، این سیستم برای شرکت‌های دولتی و خصوصی به طور مشابه عمل می‌کند. هر کسی که مایل به صادرات است، به وزارت دفاع ملی درخواست می‌دهد که به نوبه خود با وزارت امور خارجه و جامعه اطلاعاتی برای صدور مجوز صادرات هماهنگ می‌شود. در نهایت، این تصمیم دولت است. دولت به خودی خود شرکت‌های بخش خصوصی را تبلیغ نمی‌کند. آژانس صنایع دفاعی (SSB) روابط و مشارکت‌های خارجی دارد و آنها عموماً شرکت‌های وابسته به دولت را ترجیح می‌دهند. یکی از اهداف SAHA کمک به شرکت‌های کوچک و متوسط برای دیده شدن بیشتر بوده است. نمایشگاه سالانه ما به بازیگران کوچکتر کمک می‌کند. بایکار نمونه‌ای از رشد موفق است: ما از پنج کارمند در سال ۲۰۰۴ به بیش از ۶۰۰۰ کارمند امروز رسیده‌ایم. ما می‌دانیم که دیده شدن چقدر مهم است و از سایر شرکت‌هایی که این کار را انجام می‌دهند حمایت می‌کنیم. ما سعی می‌کنیم کار را برای تازه واردان آسان‌تر کنیم. این مسئولیت من به عنوان رئیس SAHA است.
نظر من این است که کشورهای اروپایی در استفاده از نفوذ دولتی برای تبلیغ محصولات تجاری ملی بهتر عمل می‌کنند. محصولات بایکار از طریق کاربرد منحصر به فرد خود و همچنین بازاریابی تهاجمی و حضور در رسانه‌های اجتماعی، خود را تبلیغ می‌کنند. دولت ترکیه به فروش یارانه نمی‌دهد، اگرچه کشورهای دیگر ممکن است این کار را انجام دهند. اما ما به اعتبار عمومی یا کمک‌های دولتی متکی نیستیم. این مختص بایکار است: ما یک جنگنده بدون سرنشین را با پول خود شرکت توسعه داده‌ایم. در نهایت، از آنجایی که شرکت‌ها ملزم به دریافت مجوز صادرات هستند، دولت نقش مهمی ایفا می‌کند. مقامات ارشد دولتی در مورد آن صحبت می‌کنند و شرکت‌ها نیاز به تأیید دارند. محیط هزینه‌های دولت نیز برای شرکت‌های داخلی بسیار مهم است. و در حالی که ترکیه قبل از سال ۲۰۰۰، ۴.۵ درصد از [تولید ناخالص داخلی] خود را صرف دفاع می‌کرد، این عدد برای دو دهه نزدیک به ۲ درصد باقی مانده است. تنها در دو سال گذشته بود که به ۳ درصد نزدیک شد.
نکته اصلی این است که دیپلماسی پهپادی یک واقعیت است و به ویژه، Bayraktar TB2 این را ثابت کرده است. اما دولت رهبری نمی‌کند: تقاضای بازار رهبری می‌کند، شرکت از آن پیروی می‌کند و دولت حمایت می‌کند.
دی‌جی: می‌توانید کمی در مورد تعادل قیمت/عملکرد سیستم‌های Baykar صحبت کنید؟
بایراکتار: بایراکتار TB2 نمونه بسیار خوبی برای تعادل قیمت/عملکرد است. قیمت اولیه خرید یا هزینه خرید یکی از عوامل است، اما چرخه عمر، شامل نگهداری و دوام، نیز باید در نظر گرفته شود زیرا قابلیت اطمینان بر هزینه‌های بلندمدت تأثیر می‌گذارد. فرض کنید جایگزینی برای بایراکتار TB2 را با نصف قیمت تهیه می‌کنید. در واقع، اگر این «جایگزین» دو برابر نرخ خرابی داشته باشد، این یک مزیت نیست. بنابراین، بایراکتار TB2 از مزیت قابلیت اطمینان برخوردار است زیرا با تعداد کمتری از خرابی‌ها مواجه می‌شوید و هزینه در نظر گرفته شده تغییر می‌کند.
سیستم‌های بدون سرنشین، جایگاه جدیدی را در اکوسیستم دفاعی نشان می‌دهند. هوافضا محافظه‌کارانه است، به خصوص برای سیستم‌های سرنشین‌دار: گواهینامه‌ها و مقررات گسترده برای محافظت از جان انسان‌ها در نظر گرفته شده است. اما وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین الگوی متفاوتی هستند – می‌توانید حسگرهای جدید، فناوری جدید و رویکردهای عملیاتی جدید را به سرعت اضافه کنید. به عنوان مثال، سیستم‌های سرنشین‌دار هنوز از ژیروسکوپ‌های مکانیکی استفاده می‌کنند، در حالی که پهپادهای پیشرفته در حال حاضر از حسگرهای MEMS (یعنی سیستم میکروالکترومکانیکی) حتی ارزان‌تر، جایگزین‌های فیبر نوری با سیستم‌های نرم‌افزاری پیشرفته استفاده می‌کنند. شما می‌توانید به راحتی در حوزه بدون سرنشین با جدیدترین فناوری نوآوری کنید، در حالی که در حوزه سرنشین‌دار باید محافظه‌کار باشید زیرا باید مطمئن شوید که هر گام جدید با استانداردهای صدور گواهینامه و ایمنی هوانوردی سرنشین‌دار مطابقت دارد. شما می‌توانید سیستم‌های بدون سرنشین را با نرم‌افزارهای بسیار پیشرفته – حتی نرم‌افزار هوش مصنوعی – و سخت‌افزار، بسیار سریع‌تر واجد شرایط کنید.
بایکار به دلیل ادغام عمودی، از مزیت قیمتی برخوردار است. ما از سیستم‌های اویونیک، سیستم‌های قدرت و طراحی عناصر زمینی داخلی قوی برخورداریم. این به ما امکان می‌دهد زیرسیستم‌های حیاتی را سفارشی کنیم و قیمت‌گذاری جذابی را با قابلیت‌های بالا امکان‌پذیر کنیم. TB2، با یک سیستم زمینی شش واحدی و همه چیز، هنوز هم کمتر از یک پلتفرم سرنشین‌دار هزینه دارد. ناوگان TB2 ما اخیراً از مرز یک میلیون ساعت پرواز عبور کرده است، بنابراین هزینه عملیاتی ما فقط چند صد دلار در ساعت است – در مقایسه با حداقل 20،000 دلار در ساعت برای یک F-16 سرنشین‌دار. وقتی بتوانید تولید انبوه کنید، در دسترس بودن و قابلیت اطمینان به یک ترکیب قدرتمند تبدیل می‌شوند. علاوه بر این، مشتریان از برنامه زمانی سریع در حال خدمت در مقایسه با یک سیستم سرنشین‌دار بهره‌مند می‌شوند. یک کشور می‌تواند ظرف یک سال یک سیستم پهپاد کامل را با افراد آموزش‌دیده راه‌اندازی کند و در مقایسه با یک سیستم سرنشین‌دار که یک تمرین چند ساله است، قابلیت دفاعی بسیار سریع و مقرون به صرفه‌ای را ارائه دهد.
دی‌جی: شما قبلاً به سی و هشت شریک بین‌المللی اشاره کردید. اوکراین یکی از اولین شرکای شما بود: آیا توانسته‌اید درس‌هایی از آن مشارکت را در برنامه‌های جدیدتر، مانند برنامه‌های کشورهای خلیج فارس، به کار ببرید؟
بایراکتار: اوکراین اولین مشتری صادراتی بایکار بود. همکاری ما با اوکراین، سطح استراتژیک همکاری را برای ما گشود. ما از سال ۲۰۱۱ با آنها همکاری می‌کردیم، اما اوضاع پس از ۲۰۱۴ به سرعت پیش رفت. در سال ۲۰۱۴، هیچ کس دیگری به آنها پهپاد مسلح نمی‌فروخت. ما هنوز سیستم کاملی نداشتیم، اما موافقت کردیم که کمک کنیم. آنها نیازمند بودند، نیاز زیادی داشتند و در حال جستجو بودند. این بیش از ده سال پیش بود. آنها نمی‌توانستند آنچه را که می‌خواستند از جای دیگری تهیه کنند، بنابراین به ترکیه آمدند. رهبری رئیس جمهور اردوغان در آن زمان اهمیت داشت، زیرا او اوکراین را همسایه و دوست نیازمند می‌دانست. با حمایت دولت، ما از سال ۲۰۱۹ پهپادهای مسلح را تأمین کردیم – سفارش در سال ۲۰۱۸ ثبت شد. آنها بسیار خوشحال بودند و این بسیار مهم بود. رئیس جمهور زلنسکی در اوت ۲۰۱۹ پس از روی کار آمدن به دیدار ما آمد. به درخواست او، ما موافقت کردیم که یک کارخانه در اوکراین بسازیم. او سیستم‌های بیشتری خریداری کرد و ما در مورد تعهدی از نوع جبران خسارت بحث کردیم. به آنها گفتم: «شما موتورهای خیلی خوبی دارید. شاید بتوانیم راهی برای استفاده از موتورهای شما در پلتفرم‌های خودمان پیدا کنیم.» بنابراین، ما همکاری موثری با Motor Sich و دیگران ایجاد کردیم. به یک معنا، ترکیه و اوکراین کشورهای مکمل یکدیگر هستند. وقتی جنگ در سال ۲۰۲۲ تشدید شد، ما تمام تلاش خود را برای حمایت از اوکراین انجام دادیم. شاید کمپین‌های جمع‌آوری کمک‌های مردمی اروپایی برای خرید TB2 از طرف اوکراین را به خاطر داشته باشید، اما ما هرگز پول را نپذیرفتیم. ما پلتفرم‌ها را اهدا کردیم و از بیش از ۱۱۰ میلیون دلار درآمدی که تصمیم گرفتیم تولید نکنیم، صرف نظر کردیم. ما از جنگ سود نمی‌بریم. ما تمام TB2های Bayraktar را به عنوان بخشی از این کمپین‌ها به صورت رایگان تحویل دادیم و بودجه کمپین برای کمک‌های بشردوستانه و سایر نیازهای فوری برای حمایت از اوکراین استفاده شد.
